Sochaí chothrom is í sochaí ina bhfuil comhchearta do chách.
Dlí de chuid an Aontais Eorpaigh is í Cairt um Chearta Bunúsacha an Aontais ina leagtar amach na cearta pearsanta, sibhialta, polaitiúla, eacnamaíocha agus sóisialta uile ar cheart a bheith ag gach duine san Aontas.
Cuireann an Chairt gach duine croílár luachanna uilechoiteanna agus daonlathacha dhínit an duine, na saoirse, an chomhionannais agus na dlúthpháirtíochta ar a bhfuil an tAontas fothaithe.
Tá an tAontas Eorpach ar thús cadhnaíochta i ndul chun cinn agus i gcosaint na gceart bunúsach seo.
Faigh tuilleadh faisnéise faoi na cearta bunúsacha ar leith, faoin gCairt féin, agus faoina bhfuil le déanamh má sháraítear do chearta.
#RightHereRightNow
Cearta an linbh
Ní mór go mbeidh leanaí in ann cónaí i dtimpeallacht shábháilte, chúraim agus spreagúil chun a gcumas is mó agus is féidir a bhaint amach.
Déanann Cairt um Chearta Bunúsacha an Aontais cearta agus leasanna gach linbh a chosaint mar dhuine aonair, mar duine den teaghlach agus den phobal, go mbeidh sé in ann leas iomlán a bhaint as a chearta.
- Beidh ag leanaí an ceart chun cibé cosaint agus cúram is gá ar mhaithe lena ndea-bhail. Féadfaidh siad a dtuairimí a nochtadh go saorálach. Cuirfear na tuairimí sin san áireamh i dtaca le hábhair a bhaineann leo i gcomhréir lena n-aois agus lena n-aibíocht.
- I ngach gníomh a bhaineann le leanaí, bíodh sé á ghlacadh ag údaráis phoiblí nó ag institiúidí príobháideacha, ní mór leas an linbh a bheith ar na dálaí is tábhachtaí atá le cur san áireamh.
- Beidh ag gach leanbh an ceart chun caidreamh pearsanta agus teagmháil dhíreach a bheith aige nó aici go tráthrialta lena bheirt nó lena beirt thuismitheoirí mura rud é go bhfuil sé sin contrártha le leasanna an linbh.
Éire
Foras: Children Ombudsman
Raon an tsainordaithe: Promoting rights and welfare of children
Teagmháil: Ombudsman for Children - Millennium House 52-56 Great Strand Street, Dublin 1, Ireland
Foras: Media authority
Raon an tsainordaithe: Regulation and supervision of broadcasting
Teagmháil: Broadcasting Authority of Ireland 2-5 Warrington Place, Dublin 2, Ireland - Tel.: + 353 (0)1 644 1200 - Complaint form - info
bai [dot] ie (info[at]bai[dot]ie)
Neamh-Idirdhealú
Bí ar do dhóigh féin gan eagla díoltais nó idirdhealaithe ort.
Cosnaíonn an Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais do cheart chun saol a chaitheamh go saorálach agus d’fhéiniúlacht a chur in iúl – do threoshuíomh gnéasach san áireamh. Toirmiscfear aon idirdhealú atá bunaithe ar ghnéas, chine, reiligiún nó creideamh, aois, teanga, míchumas.
- Toirmiscfear aon idirdhealú atá bunaithe ar aon fhoras amhail gnéas, cine, dath, tionscnamh eitneach nó sóisialta, airíonna géiniteacha, teanga, reiligiún nó creideamh, tuairim pholaitiúil nó eile, ballraíocht i mionlach náisiúnta, maoin, breith, míchumas, aois nó treoshuíomh gnéasach.
- Laistigh de raon feidhme an Chonartha lena bunaíodh an Comhphobal Eorpach agus an Chonartha ar an Aontas Eorpach, gan dochar d'aon cheann dá bhforálacha sonracha, toirmiscfear aon idirdhealú ar fhoras náisiúntachta.
Éire
Foras: NHRI & Equality Body
Raon an tsainordaithe: Promote and protect human rights and equality
Teagmháil: Irish Human Rights and Equality Commission -16-22 Green Street Dublin 7, D07 CR20 - Tel: + 353 (0) 1 8583000 ; +353 (0) 1 8589601 - Email: YourRightsihrec [dot] ie (YourRights[at]ihrec[dot]ie) ; infoihrec [dot] ie (info[at]ihrec[dot]ie)
Foras: Bar association
Raon an tsainordaithe: Bar association
Teagmháil: Bar Council of Ireland - Law Library - The Four Courts, Inns Quay, -DUBLIN 7 D07 N972 - +353 1 872 0622 - Tel: +353 1-817 5000 - thebarofirelandlawlibrary [dot] ie (thebarofireland @lawlibrary.ie)
Comhionannas idir Mná agus Fir
Ba cheart nach mbeadh aon difear i do chearta ná deiseanna mar gheall ar d’inscne.
Ráthaíonn An Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais comhionannas idir mná agus fir i ngach réimse an tsaoil, lena n-áirítear oideachas, obair, an timpeallacht shóisialta agus rannpháirtíocht pholaitiúil. Tá sí an bonn le cosaint chuimsitheach ar chearta cailíní, gasúr, ban agus fear.
Ní mór an comhionannas idir mná agus fir a áirithiú i ngach réimse, lena n-áirítear fostaíocht, obair agus pá. Ní chuirfidh prionsabal an chomhionannais cosc ar bhearta a choimeád ar bun nó a ghlacadh lena bhforáiltear do bhuntáistí sonracha i bhfabhar an ghnéis thearcionadaithe.
Éire
Foras: NHRI & Equality Body
Raon an tsainordaithe: Promote and protect human rights and equality
Teagmháil: Irish Human Rights and Equality Commission -16-22 Green Street Dublin 7, D07 CR20 - Tel: + 353 (0) 1 8583000 ; +353 (0) 1 8589601 - Email: YourRightsihrec [dot] ie (YourRights[at]ihrec[dot]ie) ; infoihrec [dot] ie (info[at]ihrec[dot]ie)
Saoirse chun tuairimí a nochtadh agus faisnéis a fháil
Ba cheart go mbeadh rochtain gan chosc agat ar na huirlisí is gá chun teacht ar thuairimí eolacha, agus saoirse chun na tuairimí sin a nochtadh gan eagla go ngearrfar pionós nó díoltas ort.
Cosnaíonn an Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais do cheart ar shaoirse chun tuairimí a nochtadh agus fáisnéis a fháil, agus cosnaíonn freisin cearta na meán – lena n-obair a dhéanamh le saoirse agus neamhspleáchas.
- Tá ag gach uile dhuine an ceart chun saoirse nochtaithe tuairime. Folóidh an ceart sin saoirse chun tuairimí a bheith ag an duine agus faisnéis agus barúlacha a fháil agus a thabhairt gan cur isteach ó údarás poiblí agus ar neamhaird ar theorainneacha.
- Déanfar saoirse agus iolrachas na meán a urramú.
Éire
Foras: Ombudsman
Raon an tsainordaithe: Violation of rights and maladministration by public authorities
Teagmháil: Office of the Ombudsman - 6 Earlsfort Terrace, Dublin 2, D02 W773 - Tel.:+353 1 678 5222 ; +353 1 639 5600 - complaintsombudsman [dot] ie (complaints @ombudsman.ie) ; infoombudsman [dot] ie (info[at]ombudsman[dot]ie)
Foras: Consumer protection body
Raon an tsainordaithe: Protects, promote sand represents the interests of consumers
Teagmháil: (private) Consumer Association of Ireland - 120/121 Baggot Street Lower, Dublin 2. - Tel: (01) 6599430 - Email: caithecai [dot] ie (cai[at]thecai[dot]ie)
Leigheas éifeachtach agus triail chóir
Ba cheart go ndeonófar rochtain éifeachtach ar an gceartas ort agus go bpléitear go cóir leat sa chúirt.
Cosnaíonn an Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais do cheart chun leigheas éifeachtach a fháil os comhair binse neamhspleách, agus rochtain ar chúnamh dlíthiúil duit i gcás nach bhfuil acmhainní leordhóthanacha agat.
Tá ag gach duine a ndéantar a chearta nó a cearta agus a shaoirsí nó a saoirsí, arna ráthú le dlí an Aontais, a shárú, an ceart chun leigheas éifeachtach a fháil os comhair binse i gcomhréir leis na coinníollacha atá leagtha síos san Airteagal seo. Tá gach duine i dteideal éisteacht chóir phoiblí a fháil laistigh de thréimhse réasúnta ó bhinse neamhspleách neamhchlaon arna bhunú roimh ré le dlí. Beidh an chaoi ag gach duine go ndéanfar é nó í a chomhairliú, a chosaint agus a ionadú. Déanfar cúnamh dlíthiúil a chur ar fáil dóibh siúd nach bhfuil acmhainní leordhóthanacha acu a mhéad is gá an cúnamh sin chun rochtain éifeachtach ar an gceartas a áirithiú.
Éire
Foras: Crime victim support
Raon an tsainordaithe: Violation of rights and maladministration by public authorities
Teagmháil: Crime Victims Helpline - Helpline at Freephone: 116 006 - e-mail: infocrimevictimshelpline [dot] ie (info @crimevictimshelpline.ie)
- Прочети Харта на ЕС PDFÍoslódáilбългарски
- Lee EU Charter PDFÍoslódáilespañol
- Přečtěte PDF Listiny EUÍoslódáilčeština
- Læs EU's charter i PDFÍoslódáildansk
- Lies die EU-Charta als PDFÍoslódáilDeutsch
- Loe ELi harta PDFÍoslódáileesti
- Διάβασε τον Χάρτη ΕΕ PDFÍoslódáilελληνικά
- Read EU Charter PDFÍoslódáilEnglish
- Lire PDF Charte UEÍoslódáilfrançais
- Leggi la Carta dei diritti EU in PDFÍoslódáilitaliano
- Lasīt ES Pamattiesību hartu (ES harta PDF)Íoslódáillatviešu
- Skaityti ES chartija PDF formatuÍoslódáillietuvių
- Olvasd EU Charta PDFÍoslódáilmagyar
- Aqra PDF tal-Karta tal-UEÍoslódáilMalti
- Lees EU-Handvest PDFÍoslódáilNederlands
- Przeczytaj Karta UE PDFÍoslódáilpolski
- Lê a Carta UE PDFÍoslódáilportuguês
- Citiți Carta UE PDFÍoslódáilromână
- Prečítajte si Chartu EÚ vo formáte PDFÍoslódáilslovenčina
- Preberi Listina EU.pdfÍoslódáilslovenščina
- Lue Perusoikeuskirja PDF-muotoisenaÍoslódáilsuomi
- Läs PDF med EU:s stadgaÍoslódáilsvenska
- Инфографски картиÍoslódáilбългарски
- Fichas infográficasÍoslódáilespañol
- Infografické kartyÍoslódáilčeština
- Infografiske kortÍoslódáildansk
- Infografische KartenÍoslódáilDeutsch
- Infograafilised kaardidÍoslódáileesti
- Infographic κάρτεςÍoslódáilελληνικά
- Infographic cardsÍoslódáilEnglish
- Cartes infographiquesÍoslódáilfrançais
- Infografske karticeÍoslódáilhrvatski
- Carte infograficheÍoslódáilitaliano
- Infografikas kartesÍoslódáillatviešu
- Infografikos kortelėsÍoslódáillietuvių
- Infografikus kártyákÍoslódáilmagyar
- Karti infografiċiÍoslódáilMalti
- Infografische kaartenÍoslódáilNederlands
- Karty infograficzneÍoslódáilpolski
- Cartões infográficosÍoslódáilportuguês
- Carduri infograficeÍoslódáilromână
- Infografické kartyÍoslódáilslovenčina
- Infografske karticeÍoslódáilslovenščina
- Infograafiset kortitÍoslódáilsuomi
- Infografiska kortÍoslódáilsvenska
- Изтеглете и споделете цифровия комплектÍoslódáilбългарски
- Descarga y comparte el kit digitalÍoslódáilespañol
- Stáhněte si a sdílejte digitální saduÍoslódáilčeština
- Download, og del det digitale sætÍoslódáildansk
- Lade das digitale Kit herunter und teile es mit anderenÍoslódáilDeutsch
- Digitaalse tööriistakasti allalaadimine ja jagamineÍoslódáileesti
- Κάνε Download και κοινοποίησε το ψηφιακό κιτÍoslódáilελληνικά
- Download and share the digital kitÍoslódáilEnglish
- Télécharger et partager le kit numériqueÍoslódáilfrançais
- Preuzmite i podijelite digitalni kompletÍoslódáilhrvatski
- Scarica e condividi il digital kitÍoslódáilitaliano
- Lejupielādēt un kopīgot digitālo komplektuÍoslódáillatviešu
- Atsisiųsti ir dalintis skaitmeninėmis priemonėmisÍoslódáillietuvių
- A digitális eszköztár letöltése és megosztásaÍoslódáilmagyar
- Niżżel u aqsam il-kitt diġitaliÍoslódáilMalti
- Download en deel de digitale kitÍoslódáilNederlands
- Pobierz i udostępnij zestaw cyfrowyÍoslódáilpolski
- Transfere e partilha o kit digitalÍoslódáilportuguês
- Escărcați și distribuiți pachetul cu informațiiÍoslódáilromână
- Stiahnite si a zdieľajte digitálnu súpravuÍoslódáilslovenčina
- Prenesi in deli digitalni kompletÍoslódáilslovenščina
- Lataa ja jaa digitaalipakkausÍoslódáilsuomi
- Ladda ned och dela det digitala kitetÍoslódáilsvenska
- ВидеоклиповеÍoslódáilбългарски
- VideosÍoslódáilespañol
- VideaÍoslódáilčeština
- VideoerÍoslódáildansk
- VideosÍoslódáilDeutsch
- VideodÍoslódáileesti
- ΒίντεοÍoslódáilελληνικά
- VideosÍoslódáilEnglish
- VidéosÍoslódáilfrançais
- VideozapisiÍoslódáilhrvatski
- VideoÍoslódáilitaliano
- VideoÍoslódáillatviešu
- Vaizdo medžiagaÍoslódáillietuvių
- VideókÍoslódáilmagyar
- VidjowsÍoslódáilMalti
- Video’sÍoslódáilNederlands
- Filmy wideoÍoslódáilpolski
- VideosÍoslódáilportuguês
- Clipuri videoÍoslódáilromână
- VideáÍoslódáilslovenčina
- VideoÍoslódáilslovenščina
- VideotÍoslódáilsuomi
- VideorÍoslódáilsvenska